W piątek 22 stycznia klasy geograficzne uczestniczyły w kolejnym już seminarium popularnonaukowym w ramach projektu „Meteorologia i klimatologia dla każdego!” organizowanym przez Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wykład pt. „Pogoda w górach – dlaczego może być niebezpieczna?” został poprowadzony przez panią dr hab. Katarzynę Piotrowicz, prof. UJ. Jego celem było przekazanie, jak pogoda w górach może być nieprzewidywalna i diametralnie zmienić się nawet w ciągu kilku minut. Z tego powodu każdy z nas idąc w góry, powinien zaopatrzyć się w odpowiedni ubiór i obuwie oraz posiąść niezbędną wiedzę ze sprawdzonych źródeł, która pomoże nam w trudnych warunkach.
Jednym z pierwszych skojarzeń, które przychodzi nam do głowy, kiedy myślimy o górach, jest niska temperatura. Należy pamiętać, że bez względu na porę roku zawsze możemy spotkać się z mrozem i śniegiem, nawet w okresie letnim. Niska temperatura oraz wysiłek fizyczny mogą prowadzić do osłabienia i wychłodzenia organizmu, co potrafi spowodować zaburzenie świadomości czy apatię, dlatego powinniśmy pamiętać o odpowiednim ubraniu – najlepiej na „cebulkę”. W górach niespodziewanie mogą nas zaskoczyć również zachmurzenie lub mgła, które przyczyniają się do znacznej utraty orientacji, co może prowadzić do zagubienia oraz paniki.
Ważnym zagadnieniem poruszonym na wykładzie było również ciśnienie atmosferyczne oraz wpływ jego spadku na organizm człowieka. Ciśnienie wraz ze wzrostem wysokości spada średnio o 13 hPa na 100 m, a jego obniżenie może prowadzić m. in. do przyspieszenia tętna, bólu głowy, wymiotów, zaburzenia widzenia i równowagi, jak również odwodnienia czy hiperwentylacji. Gwałtowne zmiany ciśnienia mogą być krytyczne w skutkach dla ludzi, np. zbyt szybkie znalezienie się na wysokości powyżej 2500 m bardzo często prowadzi do AMS, czyli choroby wysokościowej oraz HACE – wysokościowego obrzęku mózgu. Jednak szybkie rozpoznanie objawów oraz dostatecznie sprawne działanie w większości przypadków prowadzą do całkowitego wyleczenia w ciągu kilku dni, a nawet godzin. Zignorowanie objawów może natomiast doprowadzić do poważnych konsekwencji, a nawet śmierci, dlatego przebywając w tak niecodziennych warunkach, powinniśmy z podwójną siłą słuchać naszego organizmu.
Dowiedzieliśmy się również o tym, że wraz ze wzrostem wysokości zwiększa się promieniowanie słoneczne, które dodatkowo na wysokościach jest znacznie mniej przefiltrowane przez atmosferę w porównaniu z tym docierającym na powierzchnię znajdującą się na poziomie morza, dlatego może być dla nas niebezpieczne. Szczególnie groźne jest dla naszych oczu, które są narażone na tzw. ślepotę śnieżną. Przed wyjściem na pełne słońce warto zapoznać się z naszym typem skóry oraz tym, jak reaguje na działanie promieni słonecznych, np. bardzo jasna skóra jest o wiele bardziej narażona na reakcję rumieniową nawet po krótkim kontakcie ze słońcem. Bez względu na rodzaj skóry powinniśmy dla naszego zdrowia unikać opalania się w godzinach południowych oraz nie dopuszczać do oparzeń.
Podczas wykładu Pani profesor poruszyła również temat burz, które według statystyk na Kasprowym Wierchu występują najczęściej w okresie od maja do sierpnia, dlatego przed wyjazdem w góry, zwłaszcza w okresie letnim, musimy dowiedzieć się, jak powinniśmy się zachować, gdy burza nas zaskoczy. Dzięki seminarium nauczyliśmy się obliczać, jak daleko od nas znajduje się burza, reguły 30 – 30 oraz postępowania podczas tego zjawiska, aby uniknąć porażenia.
Wykład był niezwykle interesujący oraz poruszał tematy, z których wiedza z pewnością zostanie z nami na długo. Dzięki poznanym zagadnieniom wybierając się w góry, będziemy mogli jeszcze lepiej przygotować się do wyprawy. Z niecierpliwością czekamy na kolejne spotkania.
