„Gdy p. Adam zaczął balladkować[…],
kto nie porwał się z całej Polski przeciwko niemu –
pamiętam te czasy – brałem jego pierwsze tomiki –
żarłem je, ale dalibóg nie rozumiałem.”
(Zygmunt Krasiński)
2 września 2022 roku mieliśmy przyjemność uczestniczyć w wyjątkowym wydarzeniu – Narodowym Czytaniu Ballad i romansów Adama Mickiewicza. Nasz szkolny finał odbył się więc w przededniu ogólnopolskiej akcji polegającej na wspólnej lekturze znaczącego dzieła dla polskiej kultury – w tym roku niewielkiego zbioru wierszy, który zmienił bieg naszej literatury i zapoczątkował romantyzm. Była to już 11. edycja akcji wymyślonej przez p. Agnieszkę Celedę, a zainicjowanej przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego w 2012 roku z okazji 200-lecia Drugiej Wojny Polskiej i najazdu Napoleona na Rosję. W poprzednich edycjach cała Polska wspólnie i publicznie odczytała: Pana Tadeusza Adama Mickiewicza, Quo vadis Henryka Sienkiewicza, Lalkę Bolesława Prusa, Wesele Stanisława Wyspiańskiego, Przedwiośnie Stefana Żeromskiego, Balladynę Juliusza Słowackiego, Moralność pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej oraz nowele polskie. W tym roku para prezydencka, Andrzej Duda i Agata Kornhauser-Duda, zaprosiła Polaków do wspólnego czytania Ballad i romansów, bowiem dokładnie dwieście lat temu, w drugiej połowie czerwca 1822 roku, ukazał się w Wilnie pierwszy tomik Poezyj Adama Mickiewicza.
Nasz szkolny finał, zorganizowany przez uczniów klasy III d pod kierunkiem p. prof. Jolanty Szlachetko, miał miejsce w sali polonistycznej, która w piątkowe przedpołudnie stała się prawdziwym salonem literackim otwartym dla całej społeczności Liceum. Uroczystość rozpoczęła p. dyrektor Anna Zielonka, doceniając pomysł zorganizowania wspólnej lektury w murach naszej szkoły. Następnie p. prof. Jolanta Szlachetko wyjaśniła zebranym, na czym polega znaczenie cyklu Ballad i romansów dla polskiej literatury. To był wstęp do właściwego wydarzenia, czyli głośnego czytania całego zbioru. Wszystkim, nauczycielom, pracownikom administracji i obsługi, uczniom towarzyszyły emocje. Każdy wcześniej poznał wybrany dla niego tekst, więc mógł przygotować indywidualną interpretację. Każdy z czytających budował barwą głosu nastrój typowy dla romantycznej poezji pełnej emocji.
Kto i co odczytał ?
– p. dyrektor Anna Zielonka – Pierwiosnek
– p. prof. Bogusława Gugulska (wraz z uczniami z klasy IIIab) – Powrót taty. Ballada
– p. prof. Ewa Łanocha – Świteź. Ballada
– p. prof. Marek Cisiński – Do przyjaciół. Posyłając im balladę „To lubię”
– p. prof. Tomasz Bąk – Rękawiczka. Powiastka
– p. sekretarz Adrianna Turek i p. woźna Magdalena Dyrcz – Dudarz. Romans
– p. prof. Jolanta Szlachetko – Rybka. Ballada (ze śpiewu gminnego)
– p. prof. Maciej Hejnowicz – Tukaj albo Proby przyjaźni. Ballada w czterech częściach
– p. Anna Rotunno – Świtezianka. Ballada
– p. Gabriela Cpak – Lilije. Ballada ( z pieśni gminnej)
– Martyna Gawęda i Martyna Magiera z klasy IIId – Romantyczność
– Gabriela Siatka, Milena Rusek, Emilia Zielińska i Oliwier Kolber z klasy IIId – Kurhanek Maryli. Romans
– Wiktoria Vogler i Aleksandra Kubarek z klasy IIId – To lubię. Ballada
– Wiktoria Vogler i Martyna Gawęda z klasy IIId – Pani Twardowska. Ballada
Bohaterowie finału nie tylko odczytali ballady czy romanse, lecz także chętnie komentowali utwory Mickiewicza, objaśniając słuchaczom znaczenie słów, archaizmów, regionalizmów i nazw własnych typowych dla białoruskiej prowincji.
Dziękujemy Wszystkim Uczestnikom, którzy przyjęli nasze zaproszenie i stworzyli klimat romantycznego salonu literackiego. Dziękujemy za wyjątkowy nastrój, i powagi, i grozy, i tajemniczości, i zmysłowości, i dowcipu. Dziękujemy za wspólne przeczytanie oraz wspólne odkrywanie na nowo wierszy pisanych przez młodego poetę u progu sławy.
W imieniu organizatorów
Emilia Zielińska, Anna Gąsiorek z IIId